رابطه متقابل والدین و فرزندان


طلیعه سخن

بدون تردید شناختن و رعایت حقوق متقابل والدین و فرزندان توسط هم دیگر، علاوه بر این که یک فرمان الهی و امری تشریعی است، به صورت یک قانون تکوینی در نهاد همه انسان ها وجود دارد. به عبارت دیگر روابط والدین و فرزندان که یک رابطه آسمانی و توأم با عشق و علاقه اصیل است از فطرت انسان سرچشمه می گیرد و به تاریخ پیدایش انسان در روی این کره خاکی بر می گردد، بنابراین فطرت انسانی و دستور یزدانی هر دو انسان را به نیکی متقابل میان این دو رکن اساسی جامعه دعوت ء کند.
ارتباط صحیح آنان، پیوند مستحکم دو نسل را در پی دارد اگر به طور صحیح باشد در حقیقت کل جامعه سالم و صالح خواهد شد، اما اگر نسل گذشته به حقوق فرزندان و یا بالعکس نسل جدید، حقوق والدین را نادیده بگیرند، علاوه بر گسست دو نسل که ضررهای جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت ثبات جامعه نیز متزلزل شده و افراد در آن سر در گم خواهند شد. در نتیجه فرهنگ و تمدن و ارزش های آن جامعه دچار فروپاشی خواهد شد برای همین، در فرهنگ متعالی اسلام در مرتبه اول حقوق و وظایفی برای والدین در مقابل نسل جوان و در مرتبه دوم وظایف و مسئولیت هایی نیز برای فرزندان در قبال والدین منظور شده است.
در این راستا اگر والدین با عمل به وظایف سنگین خود بتوانند فرزندان خود را در سایه عوامل تربیتی به سوی رشد و تربیت صحیح هدایت نمایند فرزندانشان به بالاترین درجه فضائل و کمالات انسانی خواهند رسید.
رسد آدمی به جائی که به جز خدا نبیند - بنگر که تا چه حد است مکان آدمیت (1)
اما اگر پدر و مادر همین موجود ارزشمند را که همچون امانتی دست آن هاست، رها کنند و آنان از جاده مستقیم تربیت منحرف شود در واقع از ماهیت حقیقی خود دور شده و به یک موجود پست و بی ارزش تبدیل خواهند گردید.(2) حضرت امام مجتبی علیه السلام در مورد ضرورت توجه به حقوق معنوی فرزندان - که بخشی از وظایف والدین است - می فرماید: عجبت لمن یتفکر فی ماکوله کیف لا یتفکر فی معقوله، فیجنب بطنه ما یؤذیه و یودع صدره ما یردیه (3) تعجب می کنم از فردی که در غذای جسمانی نخود فکر می کند (که سالم و بهداشتی باشد) اما در غذای روح و جان خویش نمی اندیشد، در نتیجه شکم خود را از غذاهای زیان آور حفظ می کند ولی سینه اش را در مقابل آنچه که آن را پست می گرداند آزاد می گذارد.

بخش اول: حقوق فرزندان

مسئولیت والدین:

از دیدگاه فرهنگ تربیتی اسلام لازم است والدین - که مهم ترین نقش آفرینان در حوزه تربیت نسل جدید محسوب می شوند و مسئولیت سنگین آن را به عهده گرفته اند - با بهره گیری از روشهای صحیح و اطمینان بخش و با رعایت حقوقی که دین مبین اسلام معین فرموده، فرزندان خویش را در امر تربیت یاری نموده و برای پرورش خلاقیت های فرزندان و شکوفائی استعدادهای خدادادی آنان به حقوق اساسی فرزندانشان توجه کنند.
این حقوق اساسی را می توان در سیره و سخن پیشوایان معصوم علیهم السلام به وضوح مشاهده کرد. و آن را به عنوان بهترین و کامل ترین شیوه زندگی ارائه نمود؛ زیرا آن بزرگواران در خاندان نبوت پرورش یافته و از الگوهای آسمانی و پیام های وحیانی الهام گرفته و در خاندانی پاک و مطهر زیسته اند برای همین در طول تاریخ بشریت به عنوان کامل ترین اسوه های زندگی سعادت مندانه شناخته می شوند.
توجه والدین به حقوق فرزندان و رعایت آن می تواند فرزندانی شایسته و با ایمان به جامعه تحویل دهد، و فرزندان صالح و شایسته نیز عادتاً در رعایت حقوق پدر و مادرشان و ایفای صحیح نقش فرزندی، از هیچ کوششی فروگذاری نمی کنند.
رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله با اشاره به حقوق متقابل فرزندان و والدین فرمود: یلزم الوالدین من العقوق لو لدهما ما یلزم الولد لهما من عقوقهما(4) هم چنان که فرزندان به پدر و مادر خود عاق می شوند. پدر و مادر نیز به فرزندان خود عاق می شوند. برای همین ما در بخش نخست حقوق فرزندان را مطرح می کنیم و در بخش دوم به حقوق والدین که بر عهده فرزندان است خواهیم پرداخت. با توجه به نکات مطروحه در بخش اول به عمده ترین حقوق فرزندان که بر عهده والدین محول شده، می پردازیم:
رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله در ضمن گفتاری راهگشا برخی از حقوق فرزندان را که بر عهده والدین می باشد، بیان فرمود.
تکریم شخصیت مادر، انتخاب نام نیک، توجه به نکات بهداشتی، اهتمام به مسائل تفریحی و ورزش، آموختن قرآن، دور کردن از معرض گناه، اهتمام در امر ازدواج از جمله این موارد است.(5)
امام سجاد علیه السلام نیز در این زمینه می فرماید: و اما حق فرزندت به تو این است که بدانی وجود او از توست و اعمال نیک و بد در این دنیا وابسته به تو است، تو در برابر خوب تربیت کردن و راهنمائی کردن او به سوی پروردگار و اطاعت وی مسئول هستی. پس عمل تو درباره او همانند عمل کسی باید باشد که می داند در نیکی کردن به او پاداش و در کوتاهی نسبت به او کیفر می بیند.(6)


[ بازدید : 20 ] [ امتیاز : 0 ] [ نظر شما :
]
[ يکشنبه 21 آذر 1395 ] [ 2:24 ] [ فاطمه ستایی-زینب سمأیی فر ]

حقوق والدین بــــــــــــــــــــــــــــر فرزندان

حقوق والدین بــــــــــــــــــــــــــــر فرزندان


[ بازدید : 15 ] [ امتیاز : 0 ] [ نظر شما :
]
[ يکشنبه 21 آذر 1395 ] [ 3:18 ] [ فاطمه ستایی-زینب سمأیی فر ]

حق پدر بر فرزند وفرزند برپدر

 حق پدر بر فرزند وفرزند برپدر

حق پدر بر فرزند وفرزند برپدر


پیامبر اعظم(صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم ) درباره تربیت فرزند و حق پدر و فرزند بر یکدیگر فرموده اند:

حق پدر بر فرزند

پیامبراکرم (صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم)
لَمّا سُئلَ عَن حَقِّ الوالِدِ على وَلدِهِ: لا یُسَمِّیهِ باسمِهِ ، ولا یَمشی بَینَ یَدَیهِ ، ولا یَجلِسُ قَبلَهُ ، ولا یَستَسِبُّ لَهُ . 1

در پاسخ به سؤال از حقّ پدر بر فرزندش : او را به اسم صدا نزند ، جلوتر از او راه نرود ، پیش از او ننشیند و برایش دشنام نخرد .

حق فرزند بر پدر

رسول خدا( صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم) :

مِن حَقِّ الوَلَدِ على والِدِهِ ثَلاثَةٌ : یُحَسِّنُ اسمَهُ ، ویُعَلِّمُهُ الكِتابَةَ ، ویُزَوِّجُهُ إذا بَلَغَ . 2

از جمله حقوق فرزند بر پدرش سه چیز است : اسم خوب برایش انتخاب كند ، سواد به او بیاموزد و هر گاه به سن بلوغ رسید ، او را همسر دهد .

چه كارهایی را باید به فرزندان آموزش داد؟

رسول اللّه (صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم) :
أكرِموا أولادَكُم وأحسِنوا آدابَهُـم . 3

به فرزندان خود احترام بگذارید و آنها را نیكوتر تربیت كنید.

فرزندان خود را بر چه خصالی تربیت كنیم؟

پیامبر خدا (صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم) :

أدِّبوا أولادَكُم على ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبیِّكُم ، وحُبِّ أهلِ بَیتِهِ ، وقِراءةِ القرآنِ . 4

فرزندان خود را بر سه خصلت تربیت كنید : دوست داشتن پیامبرتان ، دوست داشتن اهل بیت او و قرآن خواندن .


[ بازدید : 17 ] [ امتیاز : 0 ] [ نظر شما :
]
[ يکشنبه 21 آذر 1395 ] [ 3:16 ] [ فاطمه ستایی-زینب سمأیی فر ]

حقوق والدین بــــــــــــــــــــــــــــر فرزندان


حقوق والدین بر فرزندان

شأن و منزلت والدين نزد خداوند چنان گرامي و ارزشمند است که امام سجاد (ع ) رعايت حقوق آنان را به فرزندان يادآور مي شود . به دليل نزديکي و پيوند صميمانه اي که معمولأ بين پدر و مادر و فرزندان وجود دارد ، برخي ممکن است در روابط روزمره خود ، کمتر متوجه حريم والدين باشند . آموزه هاي اسلامي بر حفظ اين حد و مرز تاکيد مي کند و به فرزندان متذکر مي شود که احترام پدر و مادر را پاس بدارند . ازجمله اينكه آنها را به اسم ( كوچك ) صدا نزنند ، در راه رفتن بر آنها پيشي نگيرند و يا هنگامي كه پدر و مادر ايستاده اند ، در مقابلشان ننشينند . بر فرزندان لازم است كه نيازها و خواسته هاي پدر و مادر را برآورده کنند . عالمان اسلامي بر اين نظر هستند كه اگر پدر و مادر از نظر مالي دچار مشکل شوند ، بر فرزندان واجب است به ياري آنها بشتابند . خداوند در قرآن کريم نيز خواسته است که هنگامي كه زمان مرگ كسي فرا رسيد ، اگر مالي از خود بجاي گذارده براي پدر و مادر و نزديكان به طور شايسته وصيت کند تا پس از مرگ او ، پدر و مادر از آن بهره مند شوند . ( اشاره به آيه 180 سوره بقره )
امام صادق (ع) مي فرمايد : « در روز قيامت ، خداوند پرده اي از پرده هاي بهشت را کنار مي زند و همه افرادي که در صحنه محشر حاضرند ، عطر بهشت را از مسير پانصد سال راه استشمام مي کنند ، مگر يک عده که از استشمام اين عطر محروم مي مانند . سؤال شد آن عده چه کساني هستند ؟ حضرت فرمود : کساني که حرمت پدر و مادر را رعايت نکرده اند و با والدين قطع رابطه کرده اند . »
تکريم پدر و مادر در زندگي دنيوي و اخروي فرزندان تاثير تعيين كننده اي دارد . از جمله اين آثار ، افزايش طول عمر است . از رسول گرامي اسلام (ص) نقل شده است : « کسي که ميل دارد در دنيا عمر طولاني داشته باشد ، نسبت به پدر و مادرش نيکوکار باشد . » آن حضرت در جايي ديگر ، به برخي ديگر از آثار احترام والدين اشاره مي کند و مي فرمايد : « کسي که براي من تضمين کند نيکوکاري و خدمت به پدر و مادر و صله رحم را انجام دهد ، من براي او چند چيز را تضمين مي کنم :‌ مال و ثروت زياد ، عمر طولاني ، و سوم ، محبوبيت درميان اقوام و خويشان خود »
بنا برآنچه در نظام آفرينش تدوين شده ، هر عملي ، واكنش مناسب خود را به دنبال دارد . لذا نتيجه نيکویي به ديگران ، دريافت نيکي است و نتيجه بدي به دیگران ، دريافت بدي است . اگر فرزندي به پدر و مادر خود نيکي کند ، فرزندانش در آينده به او نيکي خواهند کرد . آثار اخروي احسان به والدين نيز زياد است . پيامبر بزرگوار اسلام مي فرمايد : « اگر انساني شب را درحالي به صبح آورد که پدر و مادرش از او راضي باشند ، خداوند دو در از درهاي بهشت را به روي او مي گشايد و اگر يکي از آنها از او راضي باشند ، يکي از درهاي بهشت به رويش گشوده مي شود . »
در مقابل ، گستاخي دربرابر والدين و بي ادبي به آنها ، همه اعمال و رفتار خوب را ضايع مي کند و فرد به عاق والدين دچار مي شود . امام سجاد (ع ) علاوه براينکه در رساله حقوق خود در تکريم و ستايش پدر و مادر ، حقوقي را براي آنها مطرح مي کند ، در دعاها و نيايشهاي خود در صحيفه سجاديه نيز نکته هاي ظريف و قابل توجهي دارد که آموزنده است . در بخشهايي از نيايشهاي آن حضرت آمده است :
« خدايا ، پدر و مادرم را با گرامي داشتن نزد خود و احسان و نيکي از جانب خويش ،مخصوص گردان ، اي بخشنده ترين بخشندگان ، پروردگارا ...، صدايم را دربرابرشان آهسته و سخنم را خوشايند و خویم را نرم نما و دلم را نسبت به آنان مهربان کن و مرا با ايشان سازگار و بر آنان رحيم گردان ... خدايا ؛ مرا موفق بدار که شکر گزار رحتمهاي آنها در دوران تربيت خود باشم . »
امام سجاد (ع ) در ادامه نيايشهاي خود ، از خداوند مي خواهد اطاعت پدر و مادر را برايش ، شيرين تر از بستر براي فردي قرار دهد كه كم خوابيده است . زيرا براي كسي که دچار کم خوابي است ، چيزي شيرين تر از يک بستر راحت نيست . همچنين از خدا مي خواهد كه اطاعت والدين را چنان برايش گوارا کند که آب خنک براي يک انسان تشنه ، محبوب و گواراست . با چنین روشي است که می توانیم اطاعت و خواسته هاي پدر و مادر را بر خواهشهاي نفس خويش مقدم بداریم . امام سجاد (ع) همچنين از خداوند مي خواهد که به او قدرت بدهد تا به آموخته هايش درست و دقيق عمل کند و بتواند خود را در مسير خدمت و اطاعت والدين قرار دهد . اميد آنکه ما نيز به پيروي از امام سجاد (ع ) نيکوترين رفتار را با پدر و مادر خود داشته باشيم .


[ بازدید : 12 ] [ امتیاز : 0 ] [ نظر شما :
]
[ يکشنبه 21 آذر 1395 ] [ 3:11 ] [ فاطمه ستایی-زینب سمأیی فر ]
ساخت وبلاگ تالار اسپیس فریم اجاره اسپیس خرید آنتی ویروس نمای چوبی ترموود فنلاندی روف گاردن باغ تالار عروسی فلاورباکس گلچین کلاه کاسکت تجهیزات نمازخانه مجله مثبت زندگی سبد پلاستیکی خرید وسایل شهربازی تولید کننده دیگ بخار تجهیزات آشپزخانه صنعتی پارچه برزنت مجله زندگی بهتر تعمیر ماشین شارژی نوار خطر خرید نایلون حبابدار نایلون حبابدار خرید استند فلزی خرید نظم دهنده لباس خرید بک لینک خرید آنتی ویروس
بستن تبلیغات [X]